top of page
VNG Handreiking Activiteiten en Milieuzonering

Nieuwe richtlijnen rondom milieuzonering

Sinds oktober 2024 geldt er een nieuwe richtlijn voor milieuzonering: de zogeheten ‘VNG Handreiking Activiteiten en Milieuzonering’. Hierin zijn een aantal belangrijke wijzigingen doorgevoerd. In dit artikel bespreken we wat er verandert en wat dit betekent voor ruimtelijke ontwikkelingen.

Samen gaan we voor goud!

VNG Handreiking Activiteiten en Milieuzonering

Vanaf 1 januari 2024 regelt de Omgevingswet alles voor de fyisieke leefomgeving. Iedere ruimtelijke ontwikkeling wordt getoetst aan de Omgevingswet. Eén van de verplichte onderwerpen hierin is de milieuzonering. Dit gaat over de minimale afstand tot de woonomgeving. Hoe groter de afstand, hoe groter de ruimte voor milieubelastende activiteiten.

De milieuzonering wordt beschreven in de handreiking van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Het bevoegd gezag en wij als technisch advies- & ingenieursbureau gebruiken deze systematiek om de richtafstanden voor vergunningsbenodigde activiteiten te toetsen en te bepalen. Sinds oktober 2024 geldt de VNG Handreiking Activiteiten en Milieuzonering, die de oude VNG handreiking (hierna: VNG 2009) vervangt.

vng bedrijven en milieuzonering

Waarom deze Handreiking Activiteiten en Milieuzonering?

De oude VNG 2009 en de uitgave uit 2019 sloten niet volledig aan op de praktijk. Zo waren de richtlijnen soms te breed of te krap en was de reikwijdte van de milieuactiviteiten begrensd. Daarnaast bood de VNG 2009 weinig ruimte voor verschillen in milieueffecten voor bedrijven binnen de milieucategorieën en paste de VNG 2009 niet goed bij de Omgevingswet. Daarom heeft de VNG in oktober 2024 een nieuwe versie gepubliceerd: de VNG Handreiking Activiteiten en Milieuzonering (hierna: VNG 2024). In dit artikel benoemen we de drie belangrijkste veranderingen en bespreken we wat dit betekent voor uw vergunningverlening.

1.

Verval van vaste richtafstanden

De belangrijkste wijziging is de richtafstanden tussen bedrijven met ‘milieuhinderlijke activiteiten’ en woongebieden. Waar de VNG 2009 uitging van vaste richtafstanden tot rustig woongebied/rustig buitengebied en gemengd gebied met wonen, gelden er nu geen harde richtlijnen met afstanden. Waar voorheen dus gold dat wij in een ruimtelijke onderbouwing simpelweg geen ruimte hadden om te bouwen binnen een bepaalde afstand rondom een milieubelastende activiteit, schrijft de nieuwe richtlijn voor dat iedere situatie individueel moet worden beoordeeld. Dit heeft gemeenten meer verantwoordelijkheid, die de decentrale rol nu met meer flexibiliteit kunnen invullen. In lijn met het doel van de Omgevingswet is er zo lokaal meer ruimte voor maatwerk. Dit biedt mogelijkheden voor initiatieven die voorheen niet mogelijk waren.

Hoewel de milieuzonering vaak betrekking heeft op diverse onderwerpen (zoals geur en licht), is voor geluid de grootste afstand tot de bron nodig. Daarom is de geluidemissie van bedrijven meestal bepalend. Waar in de oude situatie met een vaste afstand werd gerekend, gaat de nieuwe VNG Handreiking Activiteiten en Milieuzonering uit van de resultaten uit het geluidsmodel. Milieubelastende activiteiten én woningbouw kunnen hierin samengaan als het geluidsniveau op een gemengd woongebied 50dB bedraagt. Voor rustige woonwijken of buitengebieden geldt de drempelwaarde van 45dB.

vng publicatie bedrijven en milieuzonering.webp

2.

Cumulatie van milieubelasting

Als meerdere activiteiten een geur of - of geluidbelasting veroorzaken, hebben de milieueffecten een cumulatief effect. Dit kan soms een aanzienlijke toename betekenen. De VNG 2024 houdt hier nu meer rekening mee. Door in het omgevingsplan een geschikte gebruiksruimte vast te stellen voor elke milieuhinderlijke activiteit kan de cumulatie van geur en geluid binnen aanvaardbare grenzen worden houden.

3.

Opheffing ‘Lijst met activiteiten’

De VNG 2009 werkte met een Lijst van activiteiten. Hoewel deze lijst zeer uitgebreid is, konden wij de milieuactiviteiten vaak slechts indelen bij een categorie die de bedrijfsactiviteit deels dekte. Dit gaf een vertekend beeld over de mate van milieuhinder. De VNG 2024 werkt niet meer met zo’n lijst, maar gebruikt zones met milieuwaarden die de gebruiksruimte per activiteit begrenzen. Dit geeft flexibiliteit en is meer in lijn met de veranderende milieueffecten van bedrijven als gevolg van de energietransitie. Wij verwachten echter dat gemeenten deze activiteitenlijst niet zomaar zal loslaten vanwege de diepe integratie van deze categorieën in de werkwijze en de gang van zaken.

VNG Handreiking Activiteiten en Milieuzonering.webp

Samenvattend

De nieuwe VNG Handreiking Activiteiten en Milieuzonering verbetert de verbinding tussen ruimtelijke aspecten en milieuaspecten, waarin de focus ligt op het beschermen van zowel bedrijven als woongebieden. Equipe Adviseurs is tevreden met de VNG 2024. Deze publicatie sluit beter aan bij de Omgevingswet en legt meer verantwoordelijkheid bij gemeentes. Hierdoor kunnen procedures sneller verlopen. Maar bovenal betekent dit dat er maatwerk mogelijk is, wat kansen biedt voor nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. We hopen dan ook dat mens en milieu zo steeds beter samengaan.

deel0Helemaal.jpg

Meer weten?

Bekijk de volledige publicatie op de website van VNG of neem contact op met Jens Smits, Teamleider Milieu & Ruimte. Hij praat u graag door de ontwikkelen die relevant zijn voor uw specifieke situatie.

Jens Smits
Jens Smits

Teamleider Milieu & Ruimte

Samen gaan we voor goud!
bottom of page